Jeśli kret ryje w lutym, według tradycji ludowej oznacza to, że zima szybko się skończy, a wiosna nadejdzie wcześniej niż zwykle. Zjawisko to ma jednak nie tylko wymiar symboliczny – z naukowego punktu widzenia aktywność kreta w środku zimy może być związana z warunkami pogodowymi, temperaturą gleby i dostępnością pożywienia.
Kret – mały inżynier podziemnego świata
Kret europejski (Talpa europaea) prowadzi życie wyłącznie pod ziemią. Jego system korytarzy może sięgać nawet kilkudziesięciu metrów długości. Zwierzę to nie zapada w sen zimowy, dlatego przez cały rok aktywnie ryje tunele w poszukiwaniu pożywienia – dżdżownic, larw i owadów.
„Kret nie śpi zimą, lecz dostosowuje swoją aktywność do warunków środowiskowych. Gdy gleba jest miękka, ryje intensywniej, gdy zamarza – schodzi głębiej.” – źródło: opracowania przyrodnicze
Co oznacza kret ryjący w lutym?
W ludowych prognozach pogody przyjęło się, że kret ryjący w lutym zwiastuje nadejście wiosny. Dawni gospodarze obserwowali jego zachowanie, by przewidywać zmiany pogody i przygotować się do prac polowych. W tradycji mawiano, że jeśli kret wychodzi wyżej ku powierzchni, to ziemia niebawem rozmarznie się i pojawią się pierwsze cieplejsze dni.
„Zachowanie zwierząt od zawsze stanowiło swoisty barometr dla rolników i pasterzy – obserwowano ptaki, owady, a także krety, by przewidzieć pogodę.” – źródło: publikacje etnograficzne
Fakty naukowe o aktywności kreta zimą
- Kret utrzymuje stałą aktywność przez cały rok, choć tempo rycia zmniejsza się, gdy gleba jest silnie zamarznięta.
- W lutym jego większa aktywność może świadczyć o tym, że temperatura gleby wzrosła powyżej zera, co ułatwia poruszanie się i zdobywanie pokarmu.
- Zmiany klimatu sprawiają, że zimy są coraz łagodniejsze, dlatego krety mogą być aktywne nawet w środku sezonu zimowego.
Ciekawostki o kretach
Niezwykła budowa ciała
Krety mają wyjątkowo silne przednie łapy zakończone szerokimi pazurami, które działają jak miniaturowe łopaty. Dzięki nim potrafią przemieszczać nawet do 6 kilogramów ziemi dziennie.
Rola w ekosystemie
Choć wielu ogrodników uważa krecie kopce za uciążliwość, w rzeczywistości krety pełnią ważną rolę w glebie – spulchniają ją, napowietrzają i pomagają w naturalnym zwalczaniu szkodników.
Podsumowanie
Kiedy kret ryje w lutym, możemy odczytywać to zarówno jako ludowy znak nadchodzącej wiosny, jak i sygnał, że zima łagodnieje. To dowód na to, że obserwacja przyrody wciąż może dostarczać cennych informacji o zmianach w otaczającym nas świecie.
